Een vraag die ik vaak krijg is: “Hoe hoort het eigenlijk, rondom een uitvaart?” Logisch. Als je nog nooit een naast familielid of een goede vriend bent verloren, ben je waarschijnlijk nooit betrokken geweest bij de organisatie van een uitvaart. Voordat ik de vraag beantwoord, denk ik automatisch terug aan het afscheid van mijn moeder, toen diezelfde vraag in mijn hoofd rondspookte.
Maandag 11 april 2005, half 9 ‘s ochtends. Normaal gesproken zat ik op mijn werk op een groot accountantskantoor. Met mijn hele hart, m’n hele lijf wenste ik op dat moment dat ik daar zat. Computer net opgestart, kop koffie gepakt. Helaas… Het leven beslist soms anders. Ik zat samen met mijn vader, mijn vriend, mijn broer en zijn vriendin aan tafel met Tamara, de uitvaartverzorger. Totaal verlamd vanwege de schok van het overlijden van mijn moeder, ons ma, zaten wij bij elkaar, terwijl er actie van ons verwacht werd.
Het hart van mijn moeder was er die nacht ineens mee gestopt. Was dit te voorkomen geweest? Had ik iets kunnen doen om dit te voorkomen? Die vragen heb ik in de dagen na haar overlijden geparkeerd. Vragen waar we wèl over na moesten denken waren:
- Wilde zij begraven of gecremeerd worden?
- Hoeveel mensen verwachten we tijdens de uitvaart?
- Willen we haar thuis houden tot het moment van de uitvaart, of laten we haar in het uitvaartcentrum opbaren?
- Hoe lang duurt de afscheidsbijeenkomst?
- Wie spreken er, en welke teksten worden er voorgedragen?
- Plaatsen we een rouwadvertentie in de krant?
- Welke tekst en afbeelding zetten we op de kaart?
Duizend vragen kwamen op ons af. Bij elke vraag dachten we “Hoe hoort het eigenlijk?” maar ook “Wat past bij ons ma en bij ons?”. En bij elke vraag was daar gelukkig ook Tamara die ons adviseerde en ondersteunde.
We hebben vooral ons hart gevolgd. Afscheid nemen doe je immers met je hart. Dat geef ik dan ook als antwoord wanneer mensen mij vragen:
“Hoe hoort het eigenlijk?”
Daar is geen pasklaar antwoord op. Iedereen mag het op zijn eigen manier doen, en er is heel veel mogelijk. Natuurlijk zijn er gebruiken, regels en tradities rondom uitvaarten. Sommigen spreken voor zich: zo zet je je telefoon uit tijdens de afscheidsbijeenkomst. Over sommige gebruiken denk je misschien niet na, maar volg je de aanwijzingen van de uitvaartverzorger. Bijvoorbeeld bij het afscheid nemen van de overledene, aan het eind van de bijeenkomst.
De afscheidsbijeenkomst mag je vormgeven op een eigen en persoonlijke manier. Dit zodat het afscheid past bij jullie en bij de persoon die overleden is. Kerkelijke uitvaarten kennen nog altijd een aantal vaste rituelen, maar ook daar staan de wensen van de overledene en de nabestaanden steeds meer centraal.
In mijn werk als ritueelbegeleider mag ik jullie adviseren in en ondersteunen bij het vormgeven van een mooie, persoonlijke, bij jullie passende afscheidsbijeenkomst. Wat een mooi, waardevol vak heb ik toch…
